БИСМИЛЛОҲИР РАҲМОНИР РАҲИЙМ

1-боб. Бир киши зиммасидаги қарзнинг иккинчи бир киши зиммасига ҳавола қилиниши хусусида. Бир киши ўзининг зиммасидаги қарзни узмоқни иккинчи бир кишига ҳавола қилса, зиммасига қарз ҳавола қилинаётган киши уни рад этадими?

Ҳасан ва Қатода:
«Агар қарзини ҳавола қилгувчи киши ҳавола қилаётган вақтида ўзи бой бўлса, ҳавола қилинаётган одамнинг уни рад этмоғи жоиздур», — дейдилар.

Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳу ривоят қиладилар:
 «Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Зиммасидаги қарзни тўлашга қодир одамнинг қарзини атайлаб тўламай юриши (қарз берган одамга нисбатан) зулмдур! (Гарчи қарз берган одам берган қарзига муҳтож бўлмаса-да, уни узмоқлик зарурдур). Агар бирортангизнинг зиммангиздаги қарзни узмоқлик бирор бой кишига ҳавола қилинса, у рад этмасин!» — деб марҳамат қилдилар».

2-боб. Агар бир киши ўзининг зиммасидаги қарзни узмоқни бирор бойга ҳавола қилса, у рад этмасин!

Бу ерда юқоридаги ҳадис такрорланган.

3-боб. Агар маййитнинг зиммасидаги қарзни узмоқлик бирор кишига ҳавола қилинса, жоиздур

Салама ибн ал-Акваъ разияллоҳу анҳу ривоят қиладилар:
«Биз Набий саллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳузурларида ўлтирган эрдик, тобутда бир маййитни келтиришди-да, ул зотдан унга жаноза ўқишларини илтимос қилишди. Шунда Жаноб Расулуллоҳ: «Унинг қарзи борми?» — дедилар. «Йўқ»,— дейишди. «Бирор нарса (бойлик, мерос) қолдирган-ми?» — дедилар. «Йўқ», — дейишди. Шундан кейин, Набий саллаллоҳу алайҳи ва саллам унга жаноза ўқидилар. Сўнг, яна бир маййитни келтиришди-да, ул зотдан унга жаноза ўқиб беришни сўрашди. Жаноб Расулуллоҳ: «Унинг қарзи борми?» — дедилар. «Ҳа», — дейишди. «Бирор нарса қолдирганми?» — дедилар. «Уч динор», — дейишди. Шундан сўнг, Жаноб Расу луллоҳ унга ҳам жаноза ўқидилар. Сўнг, учинчи маййитни келтиришиб, Жаноб Расулуллоҳдан унга жаноза ўқиб беришларини сўрашди. Жаноб Расулуллоҳ: «Бирор нарса қолдирганми?» — дедилар. «Йўқ», — дейишди. Сўнг: «Қарзи борми?» — дедилар. «Уч динор», — дейишди. Шунда ул зот: «Бу одамга ўзларингиз жаноза ўқийверингизлар» — деб эрдилар, Абу Қатода: «Ё Расулаллоҳ, унинг қарзи менинг зиммамга, жанозасини ўқиб берингиз» — дедилар. Шундан сўнг, Жаноб Расулуллоҳ унинг жаноза сини ўқидилар».