"Дўстингни севишда ўртача бўлгин, балки бир кун ке-либ сенга душман бўлиб қолар. Душманингни ёмон кўришда ҳам ўртача бўл, балки бир кун келиб у сенга дўст бўлиб қолар!" (Имом Термизий. "Жомеъ", II жузъ, 22-бет)
Шарҳи: Бу ҳадисдан мақсад ҳар бир ишда ўртаҳол- бўлишга тарғиб этишдир. Дўстларнинг душман бўлиб қолишлари ва душманларнинг дўст бўлиб қолишлари ҳаётда кўплаб учрайдиган ҳодисадир. Дўстлик вақтида ишониб ҳаддан ташқари ихлос қилиб, бор сирларини билдириб қўйса, душман бўлганидан кейин зарар етказиши ва сирларини фош қилиши мумкин. Ибн Арабийнинг: "Душманингдан бир марта ҳазар қиладиган бўлсанг, дўстингдан минг марта ҳазар қилгин, чунки дўстинг душман бўлиб чиқса, сенга қандай йўл билан зарар етказишни билувчироқ бўлади", деган сўзи жуда ҳикматлидир. Худди шунингдек, душманчиликда ҳам меъёрни сақлаш керак. Чунки душманлик вақтида душманига ёмон сўзлар гапирган, ёмон ишлар қилган киши душмани иттифоқо дўст бўлганидан кейин уялиб, виждон азобида қолиши турган гап. Ҳарҳолда, ишларида адолатдан ва ўлчовдан чиқиб кетмаслик, ўрта бир йўлни қўлдан бермаслик керак.
Пушаймон бўлмай десанг, Азобга қолмай десанг, "Ҳай аттанг" демай десанг, Ҳар бир ишда ўрта бўл!
|