"Аллоҳдан қўрқинг! Ниҳоятда кичик бир эзгуликни ҳам паст санаманг, ҳатто сув олиш учун келган одамнинг идишига сув куйиб беришингиз, кичик бўлса ҳам, бир эзгу амалдир. Такаббур, ҳаволи бўлманг, бундай ишлардан сақланинг! Аллоҳ такаббурликни суймайди. Агар бирор одам сизни сизда бор айблар билан сўкса, сиз унинг айбларини айтиб, масхара қилишдан сақланинг. Бунинг савоби сизга, гуноҳи унга бўла-ди. Ҳеч кимни сўкувчи бўлманг!" (Аҳмад ибн Ҳанбал. "Муснад", V жузъ, 63-бет)
Шарҳи: Яхшилик ва ёмонликни эътиборсиз қолдириш, ҳисобга олмаслик, албатта, яъхши эмас. «Бас, ким дунёда зарра миқдорида яхшилик қилган бўлса, (Қиёмат кунида) уни кўрар. Ким зарра миқдорида ёмон-лик қилган бўлса, уни ҳам кўрар» (Залзала сураси, 7-8-оятлар). Яхшилик ва ёмонлик нақадар кичик бўлмасин ёки нақадар катта бўлмасин, бари бирдир. Сувга келган одамнинг идишига сув қуйиб бериш ўзи енгил, заҳматсиз иш бўлса ҳам, улфат ва муҳаббатга сабаб бўлганидан, Аллоҳ таоло бу ишни яхшилик дафтарига ёзажакдир. Такаббурлик, бир-бирининг ҳолини кузатиш (жосуслик), чақимчилик, ғийбатчилик каби ёмонликлар киши табиатининг бузуқлигидан юзага келади. Шунинг учун мўмин бу ишлардан узоқ юриши, Аллоҳ таолодан паноҳ тилаши, мусулмонга номуносиб шундай иллатлардан сақлашини сўраб ёлбориши, мабодо бошқаларда кўрса, ўзи мубтало бўлмагани учун шукр қилиши керак. Бир киши сизда бор бир айб билан сизни айбласа, юзингизга солса, сиз унда бўлган айблар билан уни айбламанг ва юзига сол-манг. Ўч қасдида бўлманг. Шунда сизга савоб, унга гуноҳ ёзилади. "Одамлар ўртасида сўзим ерда қолди, номим ёмон бўлди, обрўйим тушди", деб маҳзун бўлиш ва ор қилиб ўч олиш ярамайди. Бундай ишлардан ўзини тиёлмайдиган кишиларни ўзларининг усулларини қўллаб айбини юзига солиш билан ўнглаб бўлмайди. Ундайлардан чиройли юз ўгириб, индамасдан кетиш яхшироқ. "Аҳмоқнинг жавоби сукут", деб жуда тўғри айтганлар. Одамлар билан сўкишиш ва халқ билан талашиш ахлоқсизлик бўлиб, бекорчиларнинг ишидир. Бундай ишлар билан шуғулланиш вақтни беҳуда совуриш ва ўз қадрини туширишдир.
|