"Энг аввал ўзингга нафака қил, агар молинг ортиб қолса, оилангнинг, яна ортиб қолса, бошқа яқинларингнинг ҳожатларига сарфла. Аллоҳ сенга озми-кўпми бойлик насиб этса, бу бойликни ушбу равишда сарф қилгин" (Муслим. "Саҳиҳ", I жузъ, 274-бет; Насаий. "Сунан", I жузъ, 353-бет.).
Шарҳи:Мол-мулкни сарфлаш тўғрисида Расулуллоҳнинг (с.а.в.) ушбу тавсиялари жуда мувофиқ усулдир. Ўзи фақир, болалари оч бўлатуриб, қўлига тушган молни бошқаларга сарф қилиш ёки болаларнинг пешона тери билан топилган бойликни қуруқ мақтов эшитиш учун ёки сахий номини олиш учун кераксиз ерларга сарфлаш аҳмоқ одамнинг ишидир. Яна шу тоифа одамлар жумласига ўзлари қарзга ботиб ётгани ҳолда ясан-тусан қилувчилар, хотин-болаларини безантириб, ортиқча жиҳозлар сотиб оладиган, маҳалла-кўй, таниш-билишларни йиғиб ҳар хил беҳуда меҳмондорчиликлар, уламо ва олимларни уйига чорлаб, риёкорларча зиёфатлар қиладиган одамлар ҳам киради. Уларнинг бу ишлари тадбирсизликдир. "Энг аввал ўз нафсингга сарф эт", деган сўзни "энг аввал ўз нафсингни бурчдан, масъулиятдан қутқар", деб тушуниш керак. Ўзининг ва хотин-болаларининг ҳожатларига сарф қилишни Расулуллоҳ (с.а.в.) "садақа" деб атаганлар. Бу гапда уммат учун жуда улуғ бир марҳамат ва суюнч бор. Молларини мана шу ҳадисда кўрсатилган қоидага кўра сарф қилувчи кишилар садақа берувчилар жумласига киради ва садақа берганлик савобини олишга муваффақ бўлади.
|