عن أم حبيبة زوج النبي صلي الله عليه وسلم قالت: سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول" لا يحلّ لإمرأة تؤمن بالله واليوم الآخر تحدّ على ميتٍ فوق ثلاثٍ إلا على زوج أربعة اشهر وعشراً"
Набий (с.а.в.)нинг завжалари Умму Ҳабиба (р.а.)дан ривоят қилинади. Расулуллоҳ (с.а.в.)ни: “Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган аёл бирор маййитга уч кундан ортиқ мотам тутиши ҳалол эмас. Фақат эрига тўрт ой-ю ўн кун идда тутади”, деб деганларини эшитдим, деди. Шарҳ: Умму Ҳабиба (р.а.) эрлари Расулуллоҳ (с.а.в.)дан аёл киши эридан ташқари бирор киши вафот этса, ўша вафот этган ким бўлишидан қатъий назар уч кеча ва кундуздан кўп аза тутишни ман қилганларини эшитган эканлар. Демак яқин кишисини йўқотиб қўйган киши уч кун ўзини зийнатли кийимлар кийиш, хушбўй суртиш, ранг-баранг кўйлак кийишдан тўхтатиб туради. Аммо эридан айрилган хотин эса ҳомиладор бўлмаса тўрт ой ўн кун идда ўтириш билан аза тутади. Мана шундай идда ўтириши, эрини буюк ҳаққини риоя қилиш, деб ҳисобланади. Чунки эр-хотинлик алоқаси энг мустаҳкам алоқалардан бўлиб, ўлганидан кейин ҳам узоқ муддат кўз ўнгида эри гавдаланаверади. Энг яхши кўрган ҳабибидан айрилганда инсон хафа бўлиши фитратига киритилган. Инсон табиатига мувофиқ, ана шу айрилиқ аламларини бартараф қилиш мақсадида азиз шариатимиз аёл кишини идда ўтиришини машруъ қилди.
|