Билингки, эргашувчи киши эргашаётган шайхида зоҳири яхшиликка мухолиф нарса кўрса, амал қилиши учун кўрсатма нияти ила сўраб-суриштирмоғи маҳбуб амалдир. Агар қилаётган нарсасида унутиш бўлса, уни тўғрилайди. Агар қасддан бўлса, у учун қилаётган амалини баён этади.
846/1. Усома ибн Зайддан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Арафот (тоғи)дан қайтиб, Шиъаб деган жойга тушганларида бавл қилиб, сўнгра таҳорат олдилар. Шунда мен: «Эй Расулуллоҳ, намоз-чи?» десам, у зот: «Намоз олдинда», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
Имом Нававийнинг фикрларича, Усома буни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шом намозини унутганлар, деб гумон қилганлари учун айтдилар. Чунки Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам у ердан чиқишларига яқин намознинг вақти кирган эди.
847/2. Саъд ибн Абу Ваққос (р.а.): «Эй Расулуллоҳ, фалон киши ҳақида нимага бундай қиляпсиз? Аллоҳга қасамки, мен уни мўмин, деб ўйлайман», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
848/3. Бурайдадан (р.а.) ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам фатҳ куни барча намозларини битта таҳорат билан ўқидилар. Умар (р.а): «Бугун қилган нарсангизни ҳеч қилмаган эдингиз», деганларида, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Эй Умар, буни қасддан қилдим», дедилар. Имом Муслим ривоятлари.
Бунга ўхшаш саҳиҳ ривоятлар кўпдир.
|