752/1. Жобир ва Абу Ҳурайрадан (р.а.) қилинган ривоятда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Исмим билан номланглар-у, аммо куням билан куняламанглар», деб айтганлар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
Уламолар Абулқосим деб кунялашда ихтилоф қилиб, учга бўлинишади. Бирлари: «Исми хоҳ Муҳаммад бўлсин, хоҳ бошқа бўлсин, Абулқосим деб кунялаш тўғри бўлмайди», дейишди. Иккинчилари: «Исми Муҳаммад бўлса ҳам, бошқача бўлса ҳам, Абулқосим деб кунялаш жоиздир. Фақат Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётлари билан хос бўлмаслиги керак», дейишди. Учинчилари эса: «Исми Муҳаммад бўлганларга жоиз эмас-у, бошқаларга жоиз», дейишди. Абулқосим Рофеъий фикрларича, мана шу учинчиси саҳиҳроқдир. Чунки ҳамма асрдагилар инкорсиз бу куня билан куняланишяпти. Лекин бу гап ҳадиснинг зоҳирига қараганда мухолифдир.
Аммо кишилар ҳамда диннинг муҳим ишларида эргашувчи машҳур имомларнинг бу куня билан куняланишларига сабаб улар ман қилингани фақат Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётларига хос бўлиб қолмасин, деб тушунишган. Ва яна бундан ташқари яҳудийлар у зотга азият бериш учун «Эй Абулқосим», деб чақиришганидир. Бу маънодаги азият бериш учун кунялаш тугаб кетди.
|