149 (1145) 2680. Салама ибн ал-Акваъ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «У(рўза)ни қийналиб тутадиганларга бир мискин таомича фидя беришдир» ояти нозил бўлганида, ким хоҳласа, оғзи очиқ юрар ва фидя берар эди. Бу ҳол то ундан кейинги: «Бас, сиздан ким шу (Рамазон) ойда ҳозир бўлса, унинг рўзасини тутсин» ояти нозил бўлгунча давом этди. Шу билан олдинги оятни насх қилди».
150 (000) 2681. Салама ибн ал-Акваъ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам замоналарида, Рамазонда, бизлардан ким хоҳласа рўза тутар ва яна ким хоҳласа, оғзи очиқ юриб, фидя берар эди. Бу ҳол то: «Бас, сиздан ким шу (Рамазон) ойда ҳозир бўлса, унинг рўзасини тутсин» ояти нозил бўлгунча давом этди».
(Изоҳ: Рўза аввал жорий қилинганда мусулмонлар икки ишдан бирини танлаш имконига эга бўлган эканлар. Хоҳласин, рўза тутсин. Хоҳласин, рўза тутмай бир мискинни тўйдирсин. Демак, бир мискинни тўйдириш ҳам рўза тутганнинг ўрнига ўтган. Маълум вақт ўтиб, одамлар анча ўрганиб қолишгандан кейин бу ихтиёрийлик бекор қилиниб, ҳар бир қодир кимса рўза тутиши мажбурийлиги ҳақида оят нозил бўлган). Фақат ўта қариб қолгани ва сурункали, тузалишидан умид йўқ беморликка мубтало бўлгани сабабли рўза тута олмайдиган кишиларга нисбатангина фидя беришга рухсат этилган).
|